สวธ. เผยเมนู 77 จังหวัด เชิดชูอาหารถิ่น ต่อยอดมรดกภูมิปัญญาอาหารไทย ยกระดับเป็นเมนูซอฟพาวเวอร์ เพิ่มรายได้ให้ท้องถิ่น กระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยว
นายโกวิท ผกามาศ อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ล่าสุดกระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ได้ขับเคลื่อนกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ภายใต้โครงการการส่งเสริม และพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ซึ่งเป็นไปตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559 ด้วยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ของอาหารไทย อาหารท้องถิ่น ที่มีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตคนไทย เป็นการรวบรวมและเผยแพร่ข้อมูล สารสนเทศ รวมทั้งสาระความรู้เกี่ยวข้อง ทั้งเป็นการต่อยอดสมุนไพรไทยที่มีสรรพคุณทางเลือกใช้บรรเทาอาการเจ็บป่วยเบื้องต้น ให้คงอยู่และส่งต่อเป็นมรดกทางภูมิปัญญาที่มีการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น นำมาสร้างคุณค่าและมูลค่า รณรงค์ส่งเสริมให้คนไทยได้ตระหนักเกิดความภาคภูมิใจกระตุ้นให้เกิดการยกระดับอาหารไทยพื้นถิ่น สู่อาหารจานเด็ดที่ต้องชิม ผลักดันให้เป็นเมนูซอฟพาวเวอร์ ส่งเสริมการท่องเที่ยว สร้างรายได้หนุนเศรษฐกิจของท้องถิ่นและประเทศให้ยั่งยืนสืบไป
นายโกวิท เผยต่อว่า จากการประชุมผู้ทรงคุณวุฒิและกรรมการเพื่อพิจารณาคัดเลือกกิจกรรม “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” ที่ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิผู้เชี่ยวชาญจากหลายด้าน อาทิ ด้านมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ด้านวิจัยภูมิปัญญาและการพัฒนาชุมชน ด้านอาหารและโภชนาการ ด้านการสร้างโมเดลธุรกิจและการเติบโตการตลาดดิจิทัล ด้านเชฟชุมชนอาหารไทยและอาหารพื้นเมือง ได้ร่วมกันพิจารณาคัดเลือกเมนูอาหารที่นายกเหล่ากาชาดจังหวัด สภาวัฒนธรรมจังหวัดและสำนักงานวัฒนธรรมทุกจังหวัดทั่วประเทศ รวมทั้งกรุงเทพมหานคร นำเสนอมาจังหวัดละ 3 เมนู รวมทั้งสิ้น 231 รายการ เพื่อให้กรรมการได้พิจารณาคัดเลือกให้เป็นเมนูตัวแทนจังหวัด รวม 77 เมนู
“ซึ่งเมนูอาหาร 77 เมนู ที่ผ่านการคัดเลือกนี้ ถือเป็นเมนูที่เปี่ยมไปด้วยภูมิปัญญาด้านอาหาร มีสรรพคุณในทางยาสมุนไพร มีส่วนผสมหรือเครื่องปรุงที่ถูกหลักโภชนาการ ให้สารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เป็นมรดกที่ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น ทั้งยังเป็นอาหารที่มีความเสี่ยงใกล้จะสูญหาย ด้วยขั้นตอนกรรมวิธีการทำที่ยุ่งยากซับซ้อน อาจจะไม่เหมาะสำหรับวิถีชีวิตของคนในปัจจุบัน จึงเป็นเมนูอาหารที่ทรงคุณค่าต่อการอนุรักษ์สืบสาน และส่งเสริมให้เกิดการต่อยอดให้ได้รับความนิยมต่อไป” นายโกวิท กล่าว
เมนูอาหารที่ได้รับการคัดเลือกเป็น “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” อาทิ ข้าวตอกตั้ง-กรุงเทพมหานคร แกงมัสมั่นกล้วยไข่-กำแพงเพชร ยำไกน้ำของ(สาหร่ายแม่น้ำโขง)-เชียงราย ตำจิ๊นแห้ง-เชียงใหม่ เมี่ยงจอมพล-ตาก แกงแคไก่เมือง-น่าน หลนปลาส้มพะเยา-พะเยา น้ำพริกเม็ดบัวปลาย่าง-พิษณุโลก ปิ้งไก่ข้าวเบือ-เพชรบูรณ์ น้ำพริกน้ำย้อย-แพร่ แกงฮังแลลำไย-ลำพูน ข้าวเปิ๊บสุโขทัย-สุโขทัย อั่วบักเผ็ด-อุตรดิตถ์ ปลาแดกบองสมุนไพร-ขอนแก่น คั่วเนื้อคั่วปลา-ชัยภูมิ เมี่ยงตาสวด-นครพนม เมี่ยงคำ(โคราช)-นครราชสีมา หมกหม้อปลาน้ำโขง-บึงกาฬ ขนมตดหมา-บุรีรัมย์ แจ่วฮ้อนท่าขอนยาง-มหาสารคาม ตำเมี่ยงตะไคร้ ลำข่าสดใส่มดแดง-มุกดาหาร อั่วกบ(กบยัดไส้)-ยโสธร ข้าวปุ้นน้ำยาปลาหลด-ร้อยเอ็ด ส้าปลาน้ำโขง-เลย ละแวกะตาม-ศรีสะเกษ แกงหวาย-สกลนคร เบาะโดง(น้ำพริกมะพร้าวโบราณ)-สุรินทร์ ลาบหมาน้อย-อุบลราชธานี ข้าวตอกน้ำกะทิทุเรียนนนท์-นนทบุรี เมี่ยงคำบัวหลวง-ปทุมธานี แกงคั่วส้มหน่อธูปฤาษีกับปลาช่อนย่าง-ประจวบคีรีขันธ์ แกงเหงาหงอด-พระนครศรีอยุธยา แกงรัญจวน-สมุทรสงคราม แกงบวน-สิงห์บุรี ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบ-สุพรรณบุรี ต้มส้มปลาแรด-อุทัยธานี ลุกกะทิชองหรือน้ำพริกชองพร้อมผักเคียง-จันทบุรี หมูหงส์-ฉะเชิงเทรา ปลาคก-ชลบุรี แกงเลียงกระแท่งหอยนางรม-ตราด แกงส้มผักกระชับ-ระยอง น้ำพริกกะสัง-สระแก้ว ปลากจุกเครื่อง-กระบี่ โกยุก-ตรัง ขนมปะดา-นครศรีธรรมราช อาเกาะ-นราธิวาส อาจาดหู-พังงา น้ำชุบเมืองหลาง 9 อย่าง-ภูเก็ต ก๊กซิมบี้-ระนอง ข้าวยำโจร(ข้าวยำคลุกสมุนไพร)-ยะลา ข้าวเหนียวเหลืองแกงแพะ-สตูล แกงขมิ้นไตปลาโบราณ-สุราษฎร์ธานี เป็นต้น
หลังจากนั้น กรมส่งเสริมวัฒนธรรม จะดำเนินการรวบรวมองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อจัดพิมพ์หนังสือ “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชู อาหารถิ่น” เผยแพร่ต่อสาธารณะ และจัดทำโล่รางวัลเพื่อมอบให้แก่จังหวัด และ จัดทำเกียรติบัตร มอบให้แก่ผู้เสนอรายการ จากทุกจังหวัดที่เข้าร่วมกิจกรรม และจะมีการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการสรุปบทเรียนการขับเคลื่อนโครงการส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่น สู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thailand Best Local Food) “รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 ระหว่างวันที่ 20 – 22 กันยายน 2566 ณ โรงแรมเดอะพาลาสโซ ถนนรัชดาภิเษก กรุงเทพมหานคร โดยจะมีการจัดงานประกาศยกย่อง “1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น” สร้างการรับรู้ให้สังคมไทย ในวันที่ 21 กันยายน 2566 ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย ต่อไป
ทั้งนี้ ผู้ที่สนใจ เครือข่ายวัฒนธรรมจังหวัดต่าง ๆ สามารถตรวจสอบประกาศรายชื่อ เมนูอาหารทั้งหมด ได้ทาง www.culture.go.th และ เฟสบุ๊กกรมส่งเสริมวัฒนธรรม